Fobiler

Fobi, kişinin çevresindeki durum veya varlıklara yönelik yaşadığı baskı, endişe ve kontrolsüz korku olarak nitelendirilir. Kişinin tehlikeli olarak algıladığı durum ve varlıklara yönelik korkusu, günlük hayatını olumsuz etkileyecek kadar fazla ise fobiye dönüşür. Fobisi olan kişilere fobik de denilebilir.

Korku, gerçek bir durum karşısında hissedilen bir duygu olsa da fobi, aslında var olmayan ve yoğun bir şekilde yaşanan baskı sonucunda açığa çıkan bir duygu olarak nitelendirilebilir.

Fobi Belirtileri Nelerdir?

Kişi, yoğun endişe duyduğu, çok korktuğu durumlar veya varlıklar ile karşılaştığında anksiyete belirtileri gösterebilir. Panik atak durumunda görülebilen belirtilerin bir çoğu fobi sırasında da görülebilir. Fobik kişilerde şu belirtiler ile karşılaşılır;

• Çarpıntı, titreme
• Soğuk terleme
• Yüz kızarıklığı, kaşınma ve yanma hissi
• Nefes darlığı
• Bulanık görme
• Mide bulantısı
• Ani tansiyon düşüşü
• Yutkunma güçlüğü
• Ağız kuruluğu
• Sinir krizi
• Ağlama isteği
• Bayılma
• Şok
• Bilinç kaybı.

Sosyal Fobi

Sosyal fobi, kişinin diğer insanlarla etkileşimde olmaktan yoğun bir rahatsızlık ve korku duyduğu durumlara verilen addır. Kişi, diğer insanlar tarafından reddedilme, olumsuz değerlendirilme, küçük düşme ve güvensiz hissetme gibi korku durumunda sosyal fobi belirtileri gösterir. Toplumda yaygın olarak görülen sosyal fobi, aynı zamanda sosyal anksiyete olarak nitelendirilmektedir.

Genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkan sosyal fobi, kişilerin sosyal ortamlarda gergin veya rahatsız hissetmesine neden olur. Bu tarz bir fobiye sahip olan kişiler, çevresindekiler tarafından sessiz, utangaç, içe dönük, mesafeli ve ilgisiz kişiler olarak görülebilir. Ancak tam aksine arkadaş edinmek, sosyalleşmek ve aktivitelere katılmaktan hoşlanırlar; sadece endişeleri nedeniyle yapmak istediklerini yapamazlar.

Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?

• Ellerde ve seste titreme
• Yüzde kızarıklık
• Aşırı terleme
• Korku
• Sinirlilik
• Nefes darlığı
• Çarpıntı
• Taşikardi
• Mide bulantısı
• Karın ağrısı
• Bulanık görme 
• Acil idrara çıkma ihtiyacı
• Anksiyete
• Ağız kuruluğu
• Baş dönmesi

Sosyal Fobi Tanısı Nasıl Konur?

Sosyal fobinin tanısı için öncelikle bu duruma neden olan başka etkenlerin, zihinsel veya fiziksel sağlık problemlerinin olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır. Bu durumların tespiti için;

Herhangi bir ilaç veya tıbbi durumun kaygı bozukluğuna neden olup olmadığını değerlendirebilmek amacıyla fiziksel muayene yapılır.

Belirtilerin hangi durumlarda ve ne sıklıkla ortaya çıktığı konusunda 

Fobinin hangi derecede olduğunu belirleyebilmek için özel olarak hazırlanan testler yapılır ve kaygı düzeyi saptanır.

Sosyal Fobinin Tedavi Süreci Nasıl İlerler?

Sosyal fobi, günümüzde başarıyla tedavi edilebilen psikiyatrik rahatsızlıkların başında gelir. Sosyal anksiyete bozukluğu tedavisinde, bilişsel-davranışçı psikoterapiden faydalanılır. 

Bilişsel-davranışçı psikoterapi sırasında kullanılan ilaçlar, bazı hastalarda etki etmemekle birlikte birçoğunu olumlu yönde etkiler. Psikoterapi sürecinde kullanılan antidepresan ilaçlar hastaları uzun vadede olumlu yönde etkiler. Psikoterapi olmadan yalnızca ilaç kullanımı kısa vadede hastaya bir katkıda bulunmaz.