Uyku Bozuklukları

Sağlıklı bir yaşam için kaliteli uyku şarttır. Bireyin günlük yaşantısında karşılaştığı sorunlar ve günün yorgunluğunun atıldığı uyku sırasında; sinir sistemi yenilenir, zihin dinlenir, enerji depolanır.

Sürekli olarak uykusu bölünen, sık sık uyanan bireyler, yeni güne dinlenmemiş bir şekilde başlar ve gün boyu yorgun hissederler. Uyku bölünmeleri sık sık meydana geliyorsa uyku bozukluklarından şüphelenmek gerekir. 

Uyku Bozukluğu Çeşitleri 

İnsomni

İnsomni; uykuya dalmada sorun yaşama, uyku sırasında sık sık uyanma, uyanıp geri uyuyamama ve çok erken saatlerde uyanma gibi sorunları kapsar. Ergenlik ve genç yaşlarda daha sık rastlanan insomni, genetik faktörlerin yanı sıra yaşam tarzı nedeniyle de ortaya çıkabilir.

Hipersomni (Aşırı uykululuk)

İsminden de anlaşılacağı üzere aşırı uyku ihtiyacı ve istem dışı uyku durumları aşırı uykululuk yani hipersomni olarak adlandırılır. Aşırı uyku hali olan kişiler, gün içerisinde 10-12 saatten fazla uykuya ihtiyaç duyarlar. Bu durumun ilerlemesi halinde narkolepsi görülür.

Narkolepsi; aniden bastıran uyku atakları halinde görülebilen nörolojik bir bozukluk olarak bilinir. Narkolepsi görülen kişilerde; Heyecan, gülme, kahkaha, korku ve endişe gibi durumlarda kas boşalmaları, karabasan, kabus ve uykudan felç olmuş gibi hareketsiz uyanma belirtileri ile karşılaşılır.

Uyku Fazı Kayması

Uyku fazı kayması, biyolojik uyku saatinin kişinin yaşam stili ile arasındaki uyumsuzluk sonucunda ortaya çıkan bir bozukluktur. Uyku saatinin zamanlamasında yaşanan bozukluk nedeniyle kişi, sosyal hayatın gereksinimlerini aksatmaya başlar. Uyanık olması gereken saatlerde (okul, iş vb) uykulu, uyuması gereken gece saatlerinde ise uyanık olur.

Uyku Apnesi

Uyku sırasında horlama, terleme, sık uyanma (çoğunlukla tuvalet ihtiyacı için), nefes durması gibi belirtiler uykuda solunum bozukluklarından kaynaklanır. Bu durum da kişinin yorgun ve uykusuz kalmasına neden olur.

Uyku apnesi sosyal yaşamda sorunlara neden olduğu gibi ölümcül kazalara ve yaşamı tehdit eden rahatsızlıklara zemin hazırlayabilir. Bu nedenle tedavi edilmesi gereken zorunlu bir rahatsızlık olduğunu söyleyebiliriz.

Uykuda Periyodik Uzuv Hareket Bozukluğu (Huzursuz Bacak Sendromu)

Uykuya geçiş sırasında kol ve bacak gibi uzuvlarda rahatsızlık, çekilme, kasılma ve hareket etme isteği şeklinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Huzursuz bacak sendromu olarak da bilinen bu rahatsızlık, uyku sırasında ortaya çıktığında kişiyi uykusundan edebilir. Bu nedenle kişi, saatlerce uyumuş olsa dahi yorgun bir şekilde uyanır.

Uyku Bozukluğunun Belirtileri Nedir?

• Uyuyamama
• Horlama
• Uyku sırasında nefesin durması
• Aşırı uykululuk hali
• Uyku sırasınd ağız kuruluğu ve burun tıkanıklığı
• Gece terlemesi
• Yorgun uyanma, gün içerisinde uyuklama
• Unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu
• Çabuk sinirlenme
• Keyifsizlik, cinsel isteksizlik.

Uyku Bozukluğu Tedavi Süreci Nasıl Olur?

Tedaviye başlamak için ilk olarak uyku bozukluğunun doğru tanısı ve altında yatan sebep tespit edilir. Tedavi sürecinde anamnez adı verilen, kişinin şikayetlerinin öyküsü sorgulanabilir. Bazı durumlarda ise laboratuvar tetkikleri ve uyku testi uygulanır.

Tedavi sırasında kişinin uyku davranışları yeniden gözden geçirilir ve sağlıklı bir uyku için bu konudaki hatalar giderilir. Diğer yandan ilaç tedavisi ve basınçlı hava sağlayan solunum cihazları ile tedavi edilebilir.